
Kredit alanlar üçün yenilik var – YENİ GİROV NÖVÜ

Azərbaycanda bankları və kredit götürən müştəriləri narahat edən əsas problemlərdən biri – girov məsələsinin həlli üçün yeni imkan yaranıb. Bu barədə iqtisadsadçı-ekspert Samir Əliyev bildirib.
Onun sözlərinə görə, hazırda ölkədə girov mexanizmlərinin təkmilləşdiriməsinə ehtiyac var. Bu sahədəki çatışmazlıqlar kreditin qaytarılmadığı hallarda girovun bankın nəzarətinə keçməsinə və satışında problemlər yaradır: «Həmin şəxs krediti qaytara bilməyəndə banklar onu məhkəməyə verir və bu vəziyyətdə müştəri qarşılıqlı iddia qaldırır. Məhkəmə çəkişməsi 3-4 aydan başlayır, hətta iki ilədək davam edə bilər. Bu müddətdə banklar buna həm vaxt sərf edirlər, həm işçi ayırırlar, yəni vəsaitləri gedir».
Digər tərəfdən, girov hətta bankın sərəncamına keçəndə də onun satışında problemlər var: «Xüsusilə, girov kimi götürülmüş regiondakı daşınmaz əmlakı satmaq çox çətinlik yaradır. Buna görə də, banklar, xüsusilə də regionlarda olan daşınmaz əmlakı girov kimi qəbul etməkdə maraqlı deyillər».
Öz risklərini sığortalamağa çalışan banklar girovla kredit götürən müştərilərə qarşı ağır şərtlər irəli sürürlər. Belə ki, Azərbaycanda banklar ən yaxşı halda daşınmaz əmlakın 50%-i dəyərində kredit verirlər. Halbuki xarici ölkələrdə bu göstərici daha böyükdür. Bundan başqa, banklar girovun tez satılması üçün onu dəyər-dəyməzinə satmağa çalışarlar: «Məsələn, girov bankın nəzarətinə keçdikdən sonra banklar onu tezliklə satmaq üçün çox ucuz qiymət qoyurlar. Belə olanda isə zərbə müştəriyə dəyir».
Ekspert deyir ki, vəziyətdən çıxış yollarından biri girov kimi daşınmaz əmlak əvəzinə qiymətli kağızlardan istifadə edilməsidir: «Banklar ilk növbədə girovun likvidliyi barədə düşünürlər, yəni fikirləşirlər ki, hər hansı səbəbdən kredit qaytarılmazsa, bu girovu qısa vaxt ərzində necə pula çevirmək mümkündür. Yəni girovu rahat satıb, pul əldə etsin və onu kreditin bağlanmasına yönəltsin».
Qeyd edək ki, hazırda Azərbaycanın daşınmaz əmlak bazarında girov kimi istifadə oluna biləcək qiymətli kağızlar çox deyil. Bunlar Maliyyə Nazirliyinin manatla buraxdığı Dövlət Qısamüddətli İstiqrazları və dollarla buraxılmış SOCAR istiqrazlarıdır. Böyük likvidliyi olduğuna görə, bu kağızları banka girov qoymaq üçün istifadə etmək olar. Xüsusilə SOCAR istiqrazlarına bazarda böyük tələbat olduğuna və rahat şəkildə alınıb-satıldığına görə, istiqraz sahibləri onları banklara girov qoyaraq kredit əldə edə bilərlər.
«Əgər hansısa şirkətin qiymətli kağızları varsa və onlara bazarda etibar və yüksək tələbat varsa, banklar həmin kağızlardan girov qismində istifadə edə bilir. Və pobleem də yarananda bank bilir ki, həmin qiymətli kağızları, yəni istiqraz və ya səhmi bazapda dərhal satıb pula çevirə biləcək»-deyə Samir Əliyev bildirib.
Qeyd edək ki, 5 illik müddətə buraxılan SOCAR istiqrazlarının nominal dəyəri 1000 dollardır. Dollarla buraxıldığına görə, banklar dollaın məzənnəsinin artacağından narahat olmayaraq bu girovun müqabilində həm dollar, həm də manat krediti ayıra bilərlər. İstiqrazları istənilən vaxt pula çevirmək mümkün olduğuna görə, bankların likvidliklə bağlı da narahatlığı olmayacaq.
Ekspertlərin fikrincə, belə girov variantı fiziki şəxslərlə yanaşı, sahibkarlar və biznes strukturları, xüsusilə də sığorta şirkətləri üçün çox əlverişlidir. Xüsusilə təcili vəsait tələb olunduğu zaman şirkətlər SOCAR istiqrazlarını girov kimi istifadə edib qısa müddətdə banklardan kredit cəlb edə bilərlər. Öz növbəsində bankların da bu girovla bağlı narahatlıqları olmayacaq.
Məsələ bundadır ki, SOCAR bu istiqrazların istənilən vaxt, azı nominal dəyərinə, yəni 1000 dollardan alınmasına təminat verib. Buna görə də, kreditin qaytarılmayacağı təqdirdə banklar bu girov kimi qoyulmuş istiqrazları anındaca təkrar bazarda sata və ya SOCAR-a qaytararaq pula çevirə biləcəklər.
Müştərilərin xəbərləri

TuranBank “Ən yaxşı KOS maliyyələşməsi layihəsi” nominasiyası üzrə beynəlxalq mükafata layiq görülüb
SON XƏBƏRLƏR
- 5 gün sonra
- 19 d. əvvəl
- 41 d. əvvəl
-
- 1 saat əvvəl
-
1 saat əvvəl
ADY qatarları ilə səfər etmiş xarici sərnişinlərin sayı 25% çox artıb
- 2 saat əvvəl
- 2 saat əvvəl
-
2 saat əvvəl
Əhali ev alır, İpoteka və Kredit Zəmanəti Fondunun qazancı artır
-
2 saat əvvəl
“JOY TOUR” və “JOY TRAVEL” şirkəti 20-dən çox şəxsi aldatmaqda ittiham olunur, təsisçi həbs edilib
- 2 saat əvvəl
- 3 saat əvvəl
- 3 saat əvvəl
Son Xəbərlər

ADY-də ABŞ-nin biznes nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib

Azərbaycanda Süni İntellekt Akademiyası fəaliyyətə başlayıb

AZAL Maldiv adalarına uçuşları bərpa edir


Birjalarda son vəziyyət

Əhali ev alır, İpoteka və Kredit Zəmanəti Fondunun qazancı artır

Azərbaycan Mərkəzi Bankı növbəti faiz qərarını açıqlayacaq

Bank Beyləqanda yeni filialını açdı

Bu il 145 milyon manata yaxın ƏDV geri alınıb

Azərbaycanda 8 ayda 36 mindən çox şəxsə əlillik təyin olunub

"Kənd təsərrüfatı təyinatlı" adı altında qeydiyyata alınan torpaqların xeyli hissəsi nə əkin, nə də örüş kimi yararlı deyil"

Bank BTB “Zolotaya Korona” Liderlər Turniri 2025-in qalibi oldu

Azərbaycanın iri fondu Çin İnvestisiya Korporasiyası ortaq layihələr həyata keçirəcək

"Quş əti istehsalçıları avadanlıq idxalının 40 %-nin subsidiyalaşdırılmasından yararlana bilmirlər"

"600 kVt-lıq bir transformatorun qoyulması üçün 275 min manatadək haqq və rüsum tələb olunur"
